Kentsel Dönüşüm

Kentsel dönüşüm kararı alınması, bir dizi adımdan ve çeşitli paydaşların katılımından oluşur. Bu süreç genellikle yerel yönetimler, merkezi hükümet ve ilgili diğer kurumlar tarafından yönetilir. Aşağıda kentsel dönüşüm kararı alınma sürecinin genel hatları yer almaktadır:

1. Risk Tespiti ve Alan Belirleme: İlk adım, kentsel dönüşümün gerekliliğinin belirlenmesidir. Bu, genellikle teknik ekipler tarafından yapılan yapısal sağlamlık testleri ve risk değerlendirmeleri ile başlar. Deprem riski, yapıların eski veya yetersiz olması gibi faktörler bu değerlendirmeye dahil edilir.
2. Ön Araştırma ve Planlama: Belirlenen alanlar için detaylı araştırmalar yapılır. Bu araştırmalar demografik analizler, sosyoekonomik değerlendirmeler ve çevresel etki değerlendirmelerini içerebilir. Ayrıca, bölgenin mevcut imar planları ve altyapı durumu incelenir.
3. Stakeholder Görüşmeleri: Kentsel dönüşüm projeleri, bölge sakinleri, mülk sahipleri, işletmeler ve diğer ilgili taraflarla geniş kapsamlı istişareler gerektirir. Bu süreç, projenin kabul edilebilirliğini ve uygulanabilirliğini artırmak için kritik öneme sahiptir.
4. Yasa ve Yönetmeliklere Uygunluk: Kentsel dönüşüm projeleri, ilgili yasalara ve yönetmeliklere uygun olarak planlanmalıdır. Bu, projenin hukuki geçerliliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak için önemlidir.
5. Resmi Karar ve Onay Süreci: Yapılan planlamalar ve hazırlıklar sonrasında, kentsel dönüşüm kararı almak için yerel belediye meclisi veya ilgili devlet kurumlarına başvurulur. Bu kurumlar, projenin tüm yönleriyle uyumlu olduğunu değerlendirir ve onay verir.
6. Finansman ve Kaynak Sağlama: Projeye başlamadan önce gerekli finansmanın sağlanması gerekmektedir. Bu, devlet fonları, özel yatırımlar veya krediler aracılığıyla olabilir.
7. Uygulama: Tüm izinler alındıktan ve finansman sağlandıktan sonra, projenin uygulanmasına başlanır. Bu aşamada inşaat çalışmaları ve altyapı iyileştirmeleri gerçekleştirilir.
8. Takip ve Değerlendirme: Projelerin uygulanması sırasında ve sonrasında, ilerlemenin izlenmesi ve değerlendirilmesi önemlidir. Bu, projenin amaçlarına ulaşıp ulaşmadığını anlamak ve gerekirse düzeltici önlemler almak için gereklidir.

Kentsel dönüşüm süreçleri, özellikle “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” olarak bilinen ve daha çok “6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası” adıyla anılan yasa ile düzenlenir. Bu yasa, 2012 yılında kabul edilmiş olup, afet riski taşıyan alanlarda yaşayan insanların hayat ve mal güvenliğini artırmayı hedefler. Yasal çerçeve, riskli yapıların yenilenmesi ve bu bölgelerde yaşayanların güvenliğinin sağlanmasına yönelik düzenlemeler içerir.

6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Yasasının Başlıca Özellikleri:

1. Riskli Alanların Belirlenmesi: Yasaya göre, Bakanlar Kurulu tarafından afet riski taşıyan bölgeler “riskli alan” olarak ilan edilebilir. Ayrıca, belediyeler veya il özel idareleri, belirli kriterlere göre riskli yapıları tespit edebilir ve bu yapılar için dönüşüm kararı alabilir.
2. Riskli Yapıların Yıkımı ve Yeniden İnşası: İlan edilen riskli yapılar, ilgili yönetmelikler doğrultusunda yıkılabilir ve yerlerine modern, güvenli binalar inşa edilebilir. Bu süreçte, mülk sahiplerine çeşitli teşvikler ve finansal destekler sağlanabilir.
3. Hak Sahiplerinin Korunması: Kanun, riskli alanlardaki mülk sahiplerinin, kiracıların ve diğer hak sahiplerinin korunması için çeşitli hükümler içerir. Bu, tazminat, geçici yerleşim yeri ve benzeri hakları kapsar.
4. Finansal ve Vergisel Teşvikler: Kentsel dönüşüm projelerine katılan yatırımcılara ve mülk sahiplerine, vergi indirimleri, kredi imkanları ve diğer finansal teşvikler sunulabilir.
5. Yapı Denetimi ve Standartlar: Yeniden inşa edilen yapılar, güncel deprem yönetmelikleri ve yapı standartlarına uygun olacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu yapıların denetimi, yetkili yapı denetim firmaları tarafından yapılır.
6. Katılımcı Süreç: Kanun, projelerin planlanması ve uygulanması süreçlerinde yerel halkın ve ilgili tarafların katılımını teşvik eder.

Kentsel dönüşüm yasası, Türkiye’nin deprem riski gibi doğal afetlerle başa çıkma kapasitesini artırmayı amaçlayarak, yaşam alanlarını daha güvenli ve yaşanabilir hale getirmeyi hedefler. Ancak, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve eleştiriler de bulunmakta, bu nedenle yasa ve ilgili yönetmeliklerde zaman zaman güncellemeler yapılmaktadır.

Kentsel dönüşüm kredisi, eiskli yapıların yıkılması ve yerlerine daha güvenli binaların inşa edilmesi amacıyla verilen, devlet destekli bir finansman aracıdır. Bu krediler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre riskli olduğu tespit edilen binaların sahiplerine veya inşaat şirketlerine verilir. Kentsel dönüşüm projelerinin maliyetlerini karşılamak ve bu tür projeleri teşvik etmek için kullanılır.

Kentsel Dönüşüm Kredisinin Özellikleri

1. Amaç: Kentsel dönüşüm kredilerinin temel amacı, deprem riski gibi doğal afet riskleri nedeniyle güvensiz olan yapıların dönüştürülmesini finanse etmektir.
2. Kimler Yararlanabilir: Bu kredilerden, kentsel dönüşüm projelerinde yer alan mülk sahipleri, kat malikleri, inşaat şirketleri ve geliştiriciler yararlanabilir. Kredi, genellikle projenin özelliklerine ve yasal uygunluk durumuna bağlı olarak verilir.
3. Kredi Koşulları: Kentsel dönüşüm kredileri, genellikle uygun faiz oranları ve geri ödeme koşulları ile sunulur. Devlet tarafından faiz desteği sağlanabilir, bu da kredinin maliyetini düşürür.
4. Nasıl Başvurulur: Kredi başvuruları, ilgili belediye veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri aracılığıyla yapılabilir. Başvuru süreci, gerekli belgelerin toplanması ve bir dizi değerlendirme sürecini içerir.
5. Kullanım Alanları: Elde edilen finansman genellikle yıkım, inşaat ve altyapı geliştirme çalışmaları gibi doğrudan projenin uygulanması ile ilgili maliyetleri karşılamak için kullanılır.

Kentsel Dönüşüm Kredisinin Avantajları

• Ekonomik Destek: Kentsel dönüşüm kredileri, büyük ölçekli yenileme projelerinin mali yükünü hafifletir.
• Güvenli Yapılar: Bu krediler, daha güvenli ve modern yapıların inşasını teşvik eder, böylece doğal afetlere karşı daha dayanıklı alanlar oluşturulur.
• Yasal ve Teknik Danışmanlık: Kredi süreci genellikle teknik ve yasal danışmanlık hizmetleri ile desteklenir, bu da projelerin daha etkili ve düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlar.

“Kentsel Dönüşüm Yarısı Bizden” ifadesi, kentsel dönüşüm projelerine yönelik devlet desteklerini ifade etmek için kullanılır. Bu destek, genellikle kentsel dönüşüm projelerinin maliyetlerinin bir kısmını devletin üstlenmesi anlamına gelir. Bu tür destekler, projelerin uygulanabilirliğini artırarak daha fazla mülk sahibinin riskli yapılarını yenilemesine veya yıkıp yeniden inşa etmesine olanak sağlar.

“Yarısı Bizden” Desteğinin Özellikleri:

1. Faiz Desteği: Devlet, kentsel dönüşüm kredileri için faiz desteği sağlayabilir. Bu destek, kredi faizlerinin bir kısmının devlet tarafından karşılanması şeklinde olur. Örneğin, banka kredilerinin faiz oranlarının yarısı veya belirli bir yüzdesi devlet tarafından ödenerek, mülk sahiplerinin yükü hafifletilir.
2. Maliyet Paylaşımı: Kentsel dönüşüm projelerindeki bazı maliyetler, direkt olarak devlet tarafından karşılanabilir. Bu, inşaat maliyetlerinin, yıkım giderlerinin veya altyapı yatırımlarının bir kısmını içerebilir.
3. Vergi Muafiyetleri ve İndirimler: Kentsel dönüşüm projelerine katılan mülk sahipleri ve yatırımcılar için çeşitli vergi muafiyetleri ve indirimler sağlanabilir. Bu, gelir vergisi indirimleri, KDV muafiyetleri veya emlak vergisi indirimleri şeklinde olabilir.
4. Teknik ve Hukuki Destek: Devlet, kentsel dönüşüm projeleri için teknik ve hukuki danışmanlık desteği de sağlayabilir. Bu, projenin planlanması, yönetilmesi ve uygulanması süreçlerinde gereken profesyonel destekleri kapsar.

Yararlanma Koşulları:

• Riskli Yapı Tespiti
• : Destekten yararlanabilmek için, ilgili yapıların resmi olarak riskli yapılar kapsamında tespit edilmiş olması gerekmektedir.
• Proje Uygunluğu: Desteklenen projelerin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın belirlediği kriterlere ve standartlara uygun olması şarttır.
• Başvuru Süreci: Mülk sahipleri veya yatırımcılar, ilgili belediye veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri aracılığıyla destek programlarına başvuruda bulunabilirler.

Bu tür destekler, kentsel dönüşüm projelerinin teşvik edilmesi ve daha geniş kapsamlı bir yenileme sürecinin gerçekleştirilmesi için önemlidir. “Yarısı Bizden” gibi ifadeler, devletin bu sürece olan katkısını vurgulamak için kullanılır ve projelerin mali yükünün azaltılmasına yardımcı olur.

Kentsel dönüşüm kapsamında kira yardımı, riskli yapıların yenilenmesi sürecinde evlerini terk etmek zorunda kalan kiracılar ve mülk sahiplerine sağlanan bir destektir. Kentsel dönüşüm projeleri sırasında mevcut konutlarını boşaltmaları gereken kişilere, geçici bir süre için maddi destek olarak sunulur. Bu yardımın amacı, dönüşüm sürecinde mağduriyet yaşamalarını önlemek ve geçici barınma sorunlarını hafifletmektir.

Kira Yardımı Alabilecek Kişiler:

1. Riskli Yapılarda Oturan Mülk Sahipleri: Riskli olarak belirlenen binalarda oturan ve bu binaların yıkılması veya yeniden inşası gereken mülk sahipleri, kira yardımından faydalanabilirler.
2. Kiracılar: Riskli yapıda kiracı olarak oturan bireyler de, bina yeniden inşa edilene kadar kira yardımı alabilirler.
3. İşyeri Sahipleri ve Kiracıları: Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında etkilenen işyeri sahipleri ve kiracıları da bu yardımı alabilirler.

Kira Yardımının Özellikleri:

• Miktar: Kira yardımının miktarı, bölgesel pazar koşullarına ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre değişiklik gösterir.
• Süre: Kira yardımı, genellikle yıkım ve inşaat sürecinin tamamlanmasına kadar olan süre için verilir. Bu süre, proje boyutuna ve ilerleme hızına bağlı olarak değişebilir.

Başvuru Süreci:

• Riskli Yapı Tespiti: İlk olarak, yapı riskli olarak tespit edilmeli ve resmi olarak bu statüye alınmalıdır.
• Başvuru: Kira yardımı için gerekli başvurular, ilgili belediye veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yapılmaktadır.
• Belgeler: Başvuru sırasında, kimlik belgesi, tapu veya kira kontratı gibi belgeler sunulmalıdır.

Kentsel dönüşüm projeleri, bölgesel ve ulusal düzeyde birçok teşvikle desteklenmektedir. Bu teşvikler, riskli alanların yeniden geliştirilmesini hızlandırmak, mülk sahiplerini ve yatırımcıları cesaretlendirmek ve daha güvenli, modern altyapılara geçişi kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. İşte Türkiye’de kentsel dönüşüm projeleri için sağlanan başlıca teşvikler:

1. Finansal Destekler

• Kentsel Dönüşüm Kredileri: Devlet destekli bankalar aracılığıyla verilen düşük faizli krediler, projenin finansmanında önemli bir rol oynar. Bu krediler, yıkım ve inşaat maliyetlerini karşılamak için kullanılabilir.
• Faiz Desteği: Devlet, kentsel dönüşüm kredileri için faiz desteği sağlayarak, mülk sahiplerinin ve yatırımcıların yükünü hafifletir. Bu, faiz oranlarının bir kısmının devlet tarafından karşılanması anlamına gelir.

2. Vergi Teşvikleri

• KDV Muafiyeti: Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında yapılan inşaat çalışmaları için KDV muafiyeti sağlanabilir.
• Emlak Vergisi İndirimi: Dönüşüm projelerine dahil olan mülkler için emlak vergisi indirimleri uygulanabilir.
• Gelir Vergisi İndirimi: Yatırımcılar ve mülk sahipleri, elde ettikleri kazanç üzerinden vergi indirimlerinden faydalanabilir.

3. Teknik ve Danışmanlık Hizmetleri

• Planlama ve Proje Desteği: Devlet, kentsel dönüşüm projelerinin planlanması ve uygulanması süreçlerinde teknik destek ve danışmanlık hizmetleri sunabilir. Bu, projelerin daha etkin yönetilmesine yardımcı olur.

4. Yasal Kolaylıklar

• İmar Hakları ve Planlama Esnekliği: Kentsel dönüşüm projeleri için özel imar hakları tanınabilir. Bu, inşaat yoğunluğu ve yükseklik gibi konularda esneklik sağlar.
• Hızlandırılmış İzin Süreçleri: Proje onay süreçlerinin hızlandırılması, inşaat izinlerinin daha hızlı verilmesi gibi düzenlemeler, projelerin daha çabuk başlamasına ve tamamlanmasına olanak tanır.

5. Barınma ve Kira Yardımı

• Geçici Barınma Yardımı: Dönüşüm sürecinde evlerini boşaltan kiracılar ve mülk sahipleri için geçici barınma veya kira yardımı sağlanabilir.
• Taşınma Desteği: Taşınma masraflarının bir kısmının karşılanması, etkilenen bireyler için ekonomik bir rahatlama sağlar.

Bu teşvikler, kentsel dönüşüm projelerinin başarıya ulaşmasını sağlamak ve riskli yapıların modern ve güvenli yapılarla değiştirilmesi sürecini teşvik etmek amacıyla kritik öneme sahiptir. Ancak, bu teşviklerin etkin kullanımı ve yönetimi, projelerin genel başarısı için önemlidir.

Kentsel dönüşüm projelerinde tahliye süresi, bina veya bölgenin riskli olduğunun tespit edilmesinden sonra başlar ve genellikle projenin yürütülme şekline bağlı olarak değişir. Türkiye’deki kentsel dönüşüm yasaları çerçevesinde, tahliye süresi ve ilgili süreçler aşağıdaki adımları içerir:

1. Riskli Yapı Tespiti

Riskli yapı tespiti yapıldıktan sonra, yapı sahiplerine ve kiracılara bu durum tebliğ edilir. Bu tebliğ, tahliye sürecinin başlangıcı için resmi bir başlangıç noktasıdır.

Riskli yapı tespiti hakkında yazdığımız blog yazımızı da inceleyebilirsiniz.

2. Tahliye Kararı ve Tebliği

Riskli yapı olarak belirlenen binalar için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya ilgili yerel yönetim birimleri tarafından tahliye kararı çıkarılır. Tahliye kararı, binanın boşaltılması için verilen süreyi ve tahliye işleminin yasal dayanaklarını içerir. Tahliye kararı, mülk sahiplerine ve kiracılara resmi olarak tebliğ edilir.

3. Tahliye Süresi

Tahliye kararının tebliğinden sonra başlayan süre, genellikle projenin özelliklerine ve yerel yönetimlerin belirlediği politikalara bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Türkiye’de bu süre genellikle 30 gün ile 6 ay arasında değişebilir. Ancak, duruma göre bu süre uzatılabilir veya kısaltılabilir.

4. Kira Yardımı ve Geçici Barınma

Tahliye sürecinde, etkilenen sakinlere geçici barınma veya kira yardımı sağlanabilir. Bu yardımlar, tahliye sürecinin başlamasıyla birlikte verilmeye başlanır ve genellikle yeni binaların inşası tamamlanıncaya kadar devam eder.

5. İtiraz ve Hukuki Süreç

Tahliye kararına karşı itiraz edilmesi durumunda, bu itirazlar mahkemelerde değerlendirilir ve tahliye süresi bu süreçlerin sonuçlarına göre etkilenebilir. İtirazlar genellikle tahliye sürecini uzatabilir.

6. Yeniden İnşa ve Taşınma

Yapıların yeniden inşası tamamlandıktan sonra, eski sakinlerin yeni yapıya taşınması için belirli bir süre tanınır. Bu süre, genellikle projenin tamamlanma durumuna ve taşınma koşullarına bağlıdır.

Kentsel dönüşüm tahliye süreci, sakinlerin mağdur olmamaları ve sürecin adil bir şekilde yürütülmesi için dikkatle yönetilmesi gereken bir süreçtir. Bu süreç, yerel yasalara, projenin özelliklerine ve bireysel durumlara göre farklılık gösterebilir.

Kentsel dönüşüm projeleri, sadece konut sahiplerini değil, aynı zamanda dükkan ve işyeri sahiplerini de etkileyebilir. Türkiye’deki kentsel dönüşüm süreçlerinde dükkan sahiplerinin hakları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen yasal çerçevede korunmaktadır. İşte dükkan sahiplerinin kentsel dönüşüm projeleri kapsamında sahip olduğu temel haklar:

1. Bilgilendirme ve Katılım Hakkı

Dükkan sahipleri, kentsel dönüşüm projelerinin planlama ve uygulama aşamalarında bilgilendirilmeli ve sürece dahil edilmelidir. Bu, projenin etkileri, süreçler ve zaman çizelgeleri hakkında şeffaf bilgilerin sağlanmasını içerir.

2. Maddi Tazminat veya Yerine Koyma Hakkı

Eğer dükkan yıkılıyorsa, dükkan sahiplerine genellikle maddi tazminat veya benzeri bir dükkanla değiştirme seçeneği sunulur. Tazminat miktarı, dükkanın mevcut piyasa değeri ve işletmenin yıkımdan ötürü uğrayabileceği zararlar dikkate alınarak hesaplanır.

3. Kira Yardımı

Dükkan yıkılıp yeniden inşa edilirken, dükkan sahiplerine geçici bir süre için kira yardımı sağlanabilir. Bu yardım, dükkan sahiplerinin geçici bir yerde işlerini sürdürebilmeleri için finansal destek olarak verilir.

4. İşlerin Devamlılığı İçin Destek

Kentsel dönüşüm projeleri, işletmelerin devamlılığını tehdit edebilir. Bu nedenle, projeler sırasında işletmelerin faaliyetlerine devam edebilmesi için geçici çözümler ve destekler sağlanabilir.

5. İtiraz ve Dava Açma Hakkı

Dükkan sahipleri, kendilerine sunulan koşulların adil olmadığını düşünüyorlarsa, tahliye, tazminat ve diğer işlemlere itiraz etme hakkına sahiptir. İtirazlarını ilgili yerel yönetimlere veya yargı mercilerine taşıyabilirler.

6. Yeniden İşyeri Sahibi Olma Hakkı

Yıkımın ardından inşa edilen yeni yapıda, dükkan sahiplerine yeniden işyeri sahibi olma fırsatı sunulabilir. Bu, genellikle öncelikli hak olarak değerlendirilir ve yeni yapıdaki ticari alanlarda yer alma şansı verilir.

Kentsel dönüşüm uzmanı, kentsel dönüşüm projelerinin planlanması, uygulanması ve yönetilmesi konusunda uzmanlaşmış bir profesyoneldir. Bu kişiler, şehir planlama, mimarlık, inşaat mühendisliği, hukuk, çevre bilimi ve gayrimenkul geliştirme gibi alanlarda bilgi sahibi olabilirler ve genellikle çok disiplinli bir yaklaşım benimserler. Kentsel dönüşüm uzmanlarının ana görevi, riskli yapıların güvenli ve modern yapılarla yenilenmesi sürecini etkili bir şekilde yönetmek ve ilgili tüm paydaşların işbirliğini sağlamaktır.

Kentsel Dönüşüm Uzmanı Olmak İçin Gerekenler:

1. Eğitim:
   • Kentsel dönüşüm uzmanı olmak için genellikle şehir ve bölge planlama, mimarlık, inşaat mühendisliği, çevre mühendisliği veya gayrimenkul yönetimi gibi alanlarda üniversite düzeyinde eğitim almak gerekir.
   • Lisans derecesi bu pozisyon için temel bir gerekliliktir, ancak bazı durumlarda yüksek lisans derecesi (örneğin şehir planlama veya kentsel tasarım alanında) tercih edilebilir.
2. Deneyim:
   • Kentsel dönüşüm projelerinde çalışma deneyimi, bu alanda uzmanlaşmak için çok önemlidir. Deneyim, kamu veya özel sektörde, planlama ofislerinde, inşaat şirketlerinde veya gayrimenkul geliştirme şirketlerinde edinilebilir.
   • Staj yapmak veya junior pozisyonlarda çalışmak, sektördeki bilgi ve becerileri geliştirmek için iyi bir başlangıç olabilir.
3. Sertifikalar ve Lisanslar:
   • İlgili mesleki sertifikalar, kentsel dönüşüm uzmanlarının uzmanlık alanlarını belgelemelerine ve mesleki gelişimlerini göstermelerine yardımcı olabilir. Örneğin, çeşitli planlama ve inşaat yönetimi sertifikaları mevcuttur.
   • Türkiye’de bazı uzmanlık alanları için lisans gerekebilir, bu yüzden ilgili yasal ve mesleki şartları karşılamak önemlidir.
4. Beceriler:
   • Proje yönetimi, analitik düşünme, problem çözme, müzakere ve iletişim becerileri, kentsel dönüşüm uzmanları için hayati önem taşır.
   • Ayrıca, yerel yönetmelikler, yasalar ve kentsel planlama ilke ve uygulamalarına dair güçlü bir anlayışa sahip olmak gereklidir.
5. Sürekli Öğrenme:
   • Kentsel dönüşüm, sürekli değişen bir alan olduğu için, en son trendler, teknolojiler ve yönetmelikler hakkında güncel kalmak önemlidir. Bu amaçla düzenlenen seminerlere, konferanslara katılmak ve ilgili literatürü takip etmek yararlı olabilir.

Bir bina veya eski bina kentsel dönüşüm sürecine, öncelikle riskli yapı olarak tespit edilmesiyle başlar. İşte kısaca bu sürecin adımları:

1. Risk Tespiti

• Bina, teknik uzmanlar veya inşaat mühendisleri tarafından yapısal olarak değerlendirilir. Bu değerlendirme sırasında, binanın deprem, yangın gibi afetlere karşı dayanıklılığı incelenir.
• Eğer bina, yapısal olarak yetersiz veya tehlike arz ediyor ise “riskli yapı” olarak tespit edilebilir.

2. Başvuru ve Resmi İşlemler

• Bina sahipleri veya yöneticileri, ilgili belediye veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuruda bulunarak binanın riskli yapı olarak tespit edilmesi için resmi süreci başlatır.
• Resmi tespit sonrası, bina resmen “riskli yapı” olarak kayıtlara geçer.

3. Karar ve Uygulama

• Riskli yapı olarak tespit edilen bina için, kentsel dönüşüm kararı alınır. Bu karar, binanın yıkılıp yeniden yapılmasını veya mevcut yapının güçlendirilmesini içerebilir.
• Kararın alınmasının ardından, dönüşüm projesi başlatılır ve uygulamaya konulur.

4. Finansal Destek ve Teşvikler

• Kentsel dönüşüm sürecine giren binalar için çeşitli devlet destekleri ve teşvikler sağlanabilir. Bu destekler, projenin finansmanı ve teşvik edilmesi için kullanılabilir.

Bu süreç, bina sahipleri, kiracılar ve ilgili tarafların işbirliği ve koordinasyonunu gerektirir. Ayrıca, süreç boyunca yasal düzenlemelere ve yönetmeliklere uyulması önemlidir.

Kentsel dönüşüm projelerinde kaçak katlar, yani imar planlarına ve mevcut yasalara uygun olmayan yapı eklemeleri, genellikle büyük bir sorun teşkil eder. Kaçak katların durumu, projenin yürütülmesi ve yasal süreçler açısından dikkatle ele alınması gereken bir konudur. İşte bu durumun genel bir değerlendirmesi:

1. Kaçak Katların Tespiti

• Kentsel dönüşüm sürecinde yapılan ilk değerlendirmelerde, binaların mevcut durumları incelenir ve kaçak katlar gibi izinsiz yapılar tespit edilir. Bu tespit, ilerleyen süreçlerde alınacak kararlar için önemli bir veri sağlar.

2. Yasal İşlemler

• Kaçak katlar, yerel imar yasalarına aykırı olduğundan, bu tür yapılar genellikle yıkılması gereken bölümler olarak değerlendirilir. Kentsel dönüşüm projeleri, bu tür yasal olmayan yapıların düzeltilmesi için bir fırsat olarak görülür.
• Bina sahiplerine, kaçak yapıların yıkımı ve yasal süreçlere uyum sağlama konusunda bilgilendirme yapılır.

3. Kaçak Katların Yıkımı

• Genellikle, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında kaçak katlar yıkılır. Bu yıkım, genel yapısal güvenlik ve yasal uyumluluk açısından zorunlu bir adımdır.

4. Maliyet ve Tazminat Sorunları

• Kaçak katların yıkımı, maliyet ve tazminat hesaplamalarını da etkileyebilir. Yasal olmayan yapılar için genellikle devlet veya yerel yönetimler tarafından tazminat ödenmez.
• Bina sahipleri, kaçak katların yıkımından doğan maliyetleri kendileri karşılamak zorunda kalabilir.

5. Projede Yer Alma ve Hak Kaybı

• Kentsel dönüşüm projelerinde kaçak katlar bulunan binaların sahipleri, projeye dahil olabilir ancak kaçak yapılar nedeniyle bazı hak kayıpları yaşayabilirler. Örneğin, kaçak katların alanı, yeni projede hesaba katılmayabilir.

6. Yeni İmar Hakları

• Yeniden yapılanma sırasında, kaçak yapıların bulunduğu binalar için yeni imar hakları belirlenirken, mevcut yasal düzenlemelere uygunluk esas alınır. Bu, yeni yapılan binaların yasal sınırlar içinde kalmasını sağlar.

Kaçak katların ele alınması, kentsel dönüşüm projelerinin yasal ve yapısal bütünlüğünü korumak için kritik öneme sahiptir. Bu süreçler, genel olarak şehir planlama ve yasal düzenlemelerin sürdürülebilir kalkınma ve güvenlik standartlarına uyumunu artırmayı amaçlar.

Kentsel dönüşüm projeleri sırasında, kiracıların taşınma masrafları ve geçici barınma ihtiyaçları için genellikle tazminat sağlanır. Kentsel dönüşüm sürecinde kiracıların hakları, genel olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yönetilir ve bu haklar kira yardımı ve taşınma tazminatını içerebilir. İşte kiracıların kentsel dönüşüm sırasında alabileceği tazminat ve yardımlar hakkında bilgiler:

1. Kira Yardımı

• Kentsel dönüşüm kapsamında, riskli binalarda oturan kiracılara, binanın yıkılıp yeniden inşa edilmesi süresince kira yardımı sağlanabilir. Bu yardım, kiracıların yeni bir kiralık konut bulmaları ve kiralarını ödeyebilmeleri için maddi destek olarak düşünülebilir.
• Kira yardımı miktarı ve süresi, projeye ve yerel yönetim politikalarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle, kira yardımı, yerel piyasa koşullarına uygun olarak belirlenir ve inşaatın tamamlanma süresi boyunca verilir.

2. Taşınma Tazminatı

• Kiracıların mevcut konutlarından taşınmaları gerektiğinde, taşınma masraflarını karşılamak üzere tek seferlik bir taşınma tazminatı ödenebilir. Bu tazminat, taşınma sürecindeki lojistik masrafları (nakliye, yeni konuta geçiş vb.) için bir destek olarak işlev görür.
• Taşınma tazminatının miktarı, genellikle sabit bir oranda belirlenir ve bu miktar, projenin bulunduğu bölgeye ve ilgili yerel yönetim kararlarına göre farklılık gösterebilir.

3. Hak Kaybı Tazminatı

• Bazı durumlarda, kiracıların işleri veya yaşamları kentsel dönüşüm nedeniyle olumsuz etkilenebilir. Bu gibi durumlar için ek tazminatlar söz konusu olabilir, ancak bu tür tazminatlar Türkiye’de standart değildir ve bireysel durumlara göre değerlendirilir.

4. Yasal Haklar ve İtiraz Süreci

• Kiracılar, kendilerine sunulan tazminat koşullarından memnun değillerse veya daha fazla destek talep etmek istiyorlarsa, hukuki yollarla itirazda bulunma haklarına sahiptir. İtirazlar, ilgili yerel yönetim birimleri veya mahkemeler aracılığıyla yapılabilmektedir.

İletişim sayfamızdan kentsel dönüşüm alanında tecrübeli avukatlarımızı arayarak bilgi alabilirsiniz.

Kentsel Dönüşüm Yarısı Bizden Kampanyası